Inwestowanie w złoto – czy się opłaca i co trzeba wiedzieć?

Dlaczego warto inwestować w złoto? Wielu ekspertów wskazuje na takie kwestie jak stabilność kursu, perspektywy wzrostu cen kruszcu w długim okresie, dobre zabezpieczenie przed inflacją. Należy jednak wiedzieć, jak inwestować w złoto, aby na tym nie stracić. Jak w przypadku każdej inwestycji, może ona bowiem przynieść zarówno zyski, ja i straty. Dlatego najpierw należy dobrze poznać rynek złota i dowiedzieć się, czym się on charakteryzuje i z czym należy się liczyć.

Co wyróżnia inwestowanie w złoto?

Złoto od wieków jest czymś pożądanym i wartościowym. Przez setki lat jego blask kojarzył się z bogactwem. Choć dziś znaczenie złota jako środka płatniczego zmalało, wciąż jest ono cenne i stanowi istotne aktywo inwestycyjne.

Częściowo znaczenie mają tu kwestie historyczne i wspomniana rola złota jako pieniądza. Jest to jednak też efekt właściwości tego metalu oraz jego rzadkości. Z punktu widzenia użytkowego i przemysłowego zaletą złota jest odporność na korozję i działanie kwasów. To metal twardy, a jednocześnie plastyczny. Do tego dobrze przewodzi prąd. Ze względu na barwę i połysk jest uważany za estetyczny i przyjemny dla oka.

Dzięki temu złoto jest wykorzystywane zarówno jako surowiec przemysłowy (zwłaszcza w elektronice), jak i surowiec do produkcji biżuterii oraz ozdób. Przez wiele lat jego cechy sprawiały, że to właśnie z tego metalu bito monety. Do tego jest aktywem inwestycyjnym, które wciąż traktowane bywa jak pieniądz, a w czasach kryzysu staje się dla inwestorów bezpieczną przystanią, do której napływa kapitał. To dlatego złoto jest uznawane za dobrą lokatę oszczędności, gdy ktoś obawia się recesji, inflacji lub kryzysu finansowego.

Duży wpływ na ceny złota ma to, iż jego podaż jest ograniczona. Jako metal stosunkowo rzadki, utrzymuje on swoją wartość. Złoto jest przy tym drogie. To pewien problem, jako że należy się liczyć z tym, że na rynku istnieją podróbki. Pozłacane wolframowe sztabki lub monety zwiększają ryzyko inwestycyjne dla osób, które nie potrafią odróżnić falsyfikatu od prawdziwego złota. Wolfram ma podobną gęstość do złota, a choć obróbka tego metalu nie jest prosta, cena złota sprawia, że oszuści działają, wprowadzając na rynek fałszywki.

Pewnym narzędziem ochrony przed oszustami jest certyfikacja. Producenci stosują różne metody, aby utrudnić podrabianie złota, np. wydając zaświadczenia o autentyczności złota. Mimo to, kupując fizyczne złoto, należy zachować ostrożność, wybierając pewne źródła i uważając na okazje. Dotyczy to w szczególności aukcji z rynku wtórnego w internecie. Najlepiej, gdy złoto można kupić na żywo, co pozwala na jego zmierzenie oraz zważenie. To zazwyczaj pozwala na rozpoznanie podróbki.

Inwestowanie w złoto – wady i zalety tego aktywa inwestycyjnego

Istnieją zarówno wady, jak i zalety inwestowania w złoto. Należy je znać, by móc świadomie wchodzić na rynek złota.

Do największych wad złota trzeba zaliczyć: długoterminowość inwestycji, wahania kursu, konieczność przechowywania złota fizycznego i związane z tym kwestie bezpieczeństwa, istnienie podróbek, emocjonalne podejście do tego kruszcu. Z kolei jako największe zalety inwestycji w złoto można wskazać: zachowywanie wartości, zyskiwanie na wartości w długim okresie, dużą koncentrację kapitału w objętości, traktowanie złota jak waluty i zwolnienie go z podatku VAT, zapewnianie ochrony przed inflacją, sprawdzanie się w roli elementu dywersyfikacji portfela. Plusem złota jest również to, że łatwo zrozumieć rynek obrotu tym metalem, więc jest to dobry wybór dla początkujących inwestorów.

Złoto nie jest dobrym aktywem dla spekulantów. Krótkoterminowe inwestycje tu się nie sprawdzają, jako że wartość tego metalu wzrasta powoli, ale dość stabilnie, przynajmniej w ujęciu historycznym, w długiej perspektywie. Inwestycja w złoto powinna być zatem przynajmniej kilkuletnia, a nie każdy może sobie pozwolić na tak długotrwałe zamrożenie kapitału. Nie oznacza to jednak, że wahania kursu nie występują. Złoto też może tanieć i jego zakup w złym momencie może obniżyć opłacalność całej operacji lub znaczenie wydłużyć moment, w którym można będzie cieszyć się zyskami. Należy też pamiętać o konieczności zabezpieczenia złota przed kradzieżą. To generuje dodatkowe koszty.

Jednocześnie w przeciwieństwie do dóbr luksusowych, takich jak choćby samochody, złoto nie traci na wartości. Dobrze sprawdza się zatem jako inwestycja długoterminowa, zwłaszcza gdy w gospodarce pojawiają się problemy (recesja, dewaluacja, inflacja). Złoto traktowane jest w takich przypadkach jako bezpieczne aktywo, do którego warto uciekać, by zabezpieczyć się przed negatywnymi skutkami złej sytuacji na rynkach finansowych.

Jakie złoto kupować? Różne sposoby inwestowania w złoto

Wejść na rynek złota można na kilka sposobów. Inwestorzy mają do wyboru różne aktywa, które odznaczają się różnym stopniem ryzyka inwestycyjnego oraz różnymi perspektywami zwrotu. Każda z dostępnych opcji może być dobra, a wiele zależy od preferencji i sytuacji finansowej inwestora. Zanim dokona się zakupu któregoś aktywa, warto się z nim wcześniej dobrze zapoznać. Zainwestować można w:

  • złote sztabki
  • złote monety bulionowe i kolekcjonerskie
  • biżuterię i dzieła sztuki
  • instrumenty finansowe i papiery wartościowe

Złote sztabki to opcja dla majętnych inwestorów. Kilogramowa sztabka złota to duży wydatek, a warto podkreślić, że lepiej inwestować w sztabki o większej wadze, gdyż koszty produkcji są wówczas niższe. Mówiąc inaczej, zakup 1 kilograma sztabek o wadze 1/10 uncji będzie droższy niż zakup jednej sztabki o wadze 1 kilograma. Z pewnymi problemami należy się jednak liczyć przy chęci upłynnienia kapitału, zwłaszcza jeśli komuś zależy na czasie. Znalezienie kupca na dużą ilość złota nie zawsze będzie łatwe. Sztabki nie da się też podzielić, więc albo należy sprzedać całość, albo jednak zdecydować się na mniejszy wagowo wariant. Dlatego złoto w tej formie sprawdza się w lokowaniu dużego kapitału na długi okres czasu.

Jeśli chodzi o monety bulionowe, to doskonały wybór dla początkujących inwestorów oraz tych osób, które dysponują mniejszymi kwotami. Rynek złotych monet jest bardziej płynny od rynku sztabek. Jest wielu renomowanych producentów, których monety można szybko spieniężyć. Największą popularnością cieszą się takie złote monety inwestycyjne jak na przykład Krugerrand, Australian Kangaroo, Maple Leaf, Wiener Philharmoniker. Co niezwykle ważne, złote monety trudniej podrobić niż sztabki. Warto też pamiętać, że istnieją złote monety kolekcjonerskie oraz okolicznościowe, które – w przeciwieństwie do bitych w dużych ilościach monet bulionowych – mają limitowany charakter. Choć inwestowanie w nie jest trudniejsze, stanowią atrakcyjną alternatywę dla zwykłych monet ze złota.

Z kolei złoto w formie dzieł sztuki oraz biżuterii to coś przede wszystkim dla znawców tematu. To rynek, w którym szeroka wiedza i znajomość trendów to konieczność. Jednocześnie złota biżuteria i sztuka ma też zalety nawet dla amatorów w inwestowaniu. Może bowiem jednocześnie stanowić zabezpieczenie kapitału oraz być atrakcyjnym prezentem lub przedmiotem użytkowym. To jednak opcja dla tych inwestorów, dla których zysk i zwrot z zakupu nie ma aż tak dużego znaczenia. Warto przy tym podkreślić, że biżuteria oraz dzieła sztuki ze złota należy kupować u renomowanych jubilerów i marszandów.

Oprócz fizycznego złota inwestorzy mogą też sięgnąć po papiery wartościowe oraz instrumenty finansowe, a więc wejść na rynek giełdowy. Można przykładowo kupić akcje spółek, które zajmują się wydobyciem, transportem, produkcją lub dystrybucją tego metalu szlachetnego. Są też fundusze inwestycyjne, kontrakty terminowe oraz inne bardziej zaawansowane produkty finansowe, które są związane z rynkiem złota. Choć złoto jest względnie stabilne, należy się liczyć z tym, że papiery wartościowe z  nim związane to wyższy stopień ryzyka inwestycyjnego. Trzeba zatem dobrze rozumieć, w co się inwestuje i na czym dany instrument finansowy polega, zanim podejmie się decyzję o ulokowaniu kapitału w ten sposób.

Kupowanie i przechowywanie złota

Złoto fizyczne – w różnej formie – można kupować albo bezpośrednio u producentów, albo na rynku wtórnym. W pierwszym wypadku są to np. takie firmy jak Valcambi czy Perth Mint. W drugim wypadku mogą to być komisy, lombardy, skupy złota oraz giełdy i serwisy aukcyjne, także te internetowe. Zakup u producenta lub oficjalnego dilera jest bezpieczniejszy, ale złoto można pozyskiwać z obu źródeł. Należy tylko pamiętać o tym, by zachowywać ostrożność, zwłaszcza w przypadku transakcji online.

Myślenie o inwestycji w złoto nie powinno się kończyć na jego zakupie. Trzeba również wziąć pod uwagę kwestie związane z bezpieczeństwem, a w szczególności z ryzykiem kradzieży. Ochronę mogą zapewnić domowe sejfy. Jeszcze inną opcją są depozyty i skrytki bankowe, choć są problemy z ich dostępnością. Istnieje też możliwość przechowywania złota u producentów lub dilerów. Każda z tych opcji wiąże się z kosztami oraz z pewnymi niedogodnościami. Przykładowo, w ostatnim wypadku, w razie pilnej potrzeby sprzedaży posiadanych aktywów, przeprowadzenie takiej operacji może trochę potrwać.

Inwestowanie w złoto – czy warto się na to zdecydować?

To, czy warto inwestować w złoto, zależy od wielu czynników. Złoto może przynosić zyski. Jest dobrym zabezpieczeniem przed inflacją, co potwierdzają dane historyczne. Sprawdza się przy dywersyfikacji portfela. Stabilność cen tego metalu szlachetnego również jest istotnym argumentem. Ale czy to oznacza, że każdemu warto polecić inwestowanie w złoto? Wady i zalety pokazują, że niekoniecznie. Osoby, które się na to decydują, muszą się liczyć z długoterminowym zamrożeniem kapitału. Na opłacalność inwestycji wpływa także aktualna sytuacja finansowa inwestora, sytuacja gospodarcza, w tym trendy rynkowe oraz kwestie związane z inflacją i kursem złota. Zakup złota nie powinien być zatem dokonywany pod wpływem emocji. Musi to być przemyślana decyzja, z jasno określonymi celami inwestycyjnymi, uwzględniająca oczekiwania i potrzeby kupującego.